Coutelas(-d'Alemagno)
Iris germanica
Iridaceae
Nom en français : Iris d'Allemagne.
Descripcioun :Aquéu coutelas, naturalisa desempièi de tèms, èi lou mai coumun que siegue. Se recounèis eisadamen à si flour d'un poulit vioulet prefouns. Èro planta dins li jardin d'Alemagno à l'Age-mejan.
Usanço :Lou rizoumo, empouisounant fres, sarié bon contro lou tussi en poudro. Lou fau ramassa, pela e lou bèn faire seca avans que de se n'en servi. Es utilisa peréu pèr se lava li péu de tèsto o chivu s'amas mies. Li flour soun diuretico.
Port : Erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Muraio
- Roucas
- Tepiero roucaiouso
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino pas couneigudo
Ref. sc. : Iris germanica L., 1753
Troquiscanto
Trochiscanthes nodiflora
Apiaceae Umbelliferae
Nom en français : Trochiscanthe nodiflore.
Descripcioun :Grando planto que trachis dins li faio e li sapiniero, à mita à l'oumbro. Douno un pau d'èr à la cournacho (angelico), mai pu primo e proun ramificado. Se recounèis peréu emé si fueio grandarasso 3 à 4 cop divisado pèr tres. Li brout (oumbello) an de 4 à 8 rai sènso fueioun (invoulucre), e li fru, de 4 à 6 mm porton de costo. Mounte s'atrovo, n'i'a bèn, autramen èi pulèu raro.
Usanço :D'ùni la bouton, pèr sa bèuta, dins li jardin. Parèis qu'es estado utilisado pèr ajuda à digeri, de vèire.
Port : Grando erbo
Taio : 1 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Trochiscanthes
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 4 mm
Flourido : printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Faio
- Sapiniero
- Mountagno mejano
Estànci : Mountagnard
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropo
Ref. sc. : Trochiscanthes nodiflora (All.) W.D.J.Koch, 1824